Kemiklerin Yapısı Kemiklerin yapısı, %25 su, %45 inorganik madensel tuzlar (kalsiyum karbonat, kalsiyum fosfat, magnezyum fosfat ve iz miktarda sodyum) ve %30 organik maddelerden oluşur. Bu bileşenler, kemiklerin dayanıklılığını ve esnekliğini sağlar. Kemiklerin yapısı iki ana bölümden meydana gelir: sıkı kemik dokusu ve süngerimsi kemik dokusu. Sıkı Kemik Dokusu Sıkı kemik dokusu, iskeletin oluşumuna katkıda bulunur ve vücuttaki tüm kemiklerin dış tabakası ile uzun kemik gövdesini oluşturur. Bu doku, birbirine geçmiş daireler şeklinde dizilmiş lamelli bir yapıya sahiptir. Lamellerin ortasında kan damarları ve sinirlerin geçtiği Havers kanalı yer alır. Havers kanalı, kemik hücrelerine kan arterlerinden oksijen ve besin iletimi yaparken, atık maddelerin de geri alınmasını sağlar. Havers kanallarını birbirine bağlayan yan kanallara ise Volkmann kanalları denir. Bu kanalların ortasında Havers kanalı, köşelerinde ise halkasal görünümlü kemik hücreleri bulunur. Süngerimsi Kemik Dokusu Süngerimsi kemik dokusu, düzensiz kemik kovukları ve kırmızı kemik iliğinin bulunduğu ince kemik lamellerinden oluşur. Sıkı kemik yapısına oranla daha yumuşaktır. Uzun kemik başlarında ve diğer kemiklerin iç kısmında bulunur. Kemiklerin Fiziksel Yapısı Kemikler üç ana kısımda incelenir:
Makroskopik Olarak Kemiklerin Yapısı Substantia Compacta
Substantia Spongiosa
Hormonların ve Beslenmenin Kemik Yapısı Üzerindeki Etkisi Günlük yaşamda fosfor ve kalsiyum bakımından zengin gıdalar tercih edilmelidir. Ayrıca D, A ve C vitaminleri besinlerle yeterince alınamıyorsa ek takviye olarak düşünülmelidir. D vitamini, kemikler için oldukça önemli bir vitamindir. Kalsiyumun kemik dokusuna çökelmesini sağlarken, bir yandan da ultraviyole ışınlarına karşı koruma sağlar. Kemik Gelişiminde Gözlenen Hastalıklar Raşitizm, genellikle çocuklarda görülen bir rahatsızlıktır ve gelişim problemleriyle kendini belli eder. Özellikle D vitamini eksikliğinde ortaya çıkar. Osteomalazi, raşitizmin erişkinlerde görülen karşılığıdır ve D vitamini takviyesi gerektirir. Osteoporoz, yaşlanma sürecinde görülen bir rahatsızlıktır. Kemikler zamanla zayıflar ve yoğunluğu azalır. |