| Bilek kemiği, insan anatomisinde ön kol ile el arasında yer alan esnek ve daha dar bir bağdır. El bileği basit olarak da karpallar olarak bilinen ve birbiri üst kısmına sarılarak biçim verilebilir bir menteşe meydana getiren, çift sıra kemiklerden meydana gelir. El bileği eklemi (Articulatio radiocarpea) oval eklemdir.
El Bileği Ağrısının Nedenleri
El ağrısının bilhassa bayanlarda sık sık görüldüğü bir gerçektir. Elleriniz ve bileklerinizde şişme, güçsüzlük veya hissizlik olabilir ve birtakım vaziyetlerde onları kullanamayabilirsiniz. Bu yazımızda, bu meseleye yol açan sebeplerden ve aklınızda tutmanız gerekli olan mümkün iyileştirme yollarından bahsedeceğiz. Son olarak söyleyeceğimize şaşırabilirsiniz ama eliniz vücudunuzun en komplike bölgelerinden birisidir. 19 kemik, 17 eklem ve 19 adale içermektedir. Eğer bunlardan birisi hasar görürse şüphesiz elinizle yaptığınız tüm hareketleri etkileyecektir.
Bilek Kemiği Kırıkları ve Nedenleri
Özellikle el açık durumda yere düşüldüğünde eldeki kemiklerin rastgele birisinde kırık oluşabilir. Trafik kazasında veya yüksekten düşme benzeri yüksek enerjiyle meydana gelen travmalarda da el bileğinde parça parça ve önemli kırıklar oluşabilmektedir. İleri yaş grubundaki görülebilen osteoporoz (Kemik erimesi) ise daha az enerjili kolay travmalar da kırıklara kapı aralamaktadır. El bileğinde fazladan fazla kırılan kemik radiustur. Kırık oluştuğu vakit el bileği etrafında şişlik ve ağrı, el bileği ve elin kullanımında güçlük ve kısıtlılık olur. El bileğinin tarzı çoğunlukla bozulmuştur.
Birtakım kırıklar daha kolay, yerinden ayrılmamış tarzda olurken; birtakım kırıklar çok fazla parça parça, yerinden boşanmış ve biçim bozukluğuna kapı aralayacak tarzda parçalanmış olabilir. Eklem yüzüne denli ilerleyen ve eklem hattında düzensizliğe neden olan kırıkların eklemin geleceğini negatif istikamette etkileyecek nitelikleri vardır. Eğer kırık açık yaralarla beraber olacak denli yüksek enerjiyle oluşmuşsa enfeksiyon dahil olmak üzere çok fazla komplikasyona sürükleyebilir. Bir el bileği kırığının her istikametiyle anlaşılabilmesi amaçlı kontrolden ardından detaylı olarak da görüntülenmesi gereklidir. Normal röntgen incelemesinden yanı sıra bilgisayarlı tomografi ve/veya MR analiz edilmesi yapılıp hem bir kırığın detaylarıyla meydana konmasına çalışılırken hem bir de eşliğinde narin doku yaralanmalarının varlığı ve ciddiliği araştırılır.
Kemiğin bütünlüğünün kaybıyla beraber etrafındaki ligamentlerin, bağlantı ve kapsüler narin doku kısımlarının, tendonların, adele ve sinirlerin de yaralanma olasılıkları meydana geldiği amaçlı bu yapıların tümünün tek tek bütünlüğünün saptama edilmesi gereklidir. Yalnızca kırığın değil çevre narin doku kısımlarının da rehabilitasyonu şarttır.
Bilek Kemiği Kırığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi planlanırken kırığın kaymamış ve yerinde duruyor olması veya kemiğin yapısının bozulduğu, yerinden oynamış olup olmaması meydana konur. Bununla birlikte hastanın yaşı, tipik sağlık hali, hangi elinin etkilendiği, iş ve toplumsal hayatı, eşliğinde yabancı yaralanmaların olup olmaması, el bileği ekleminde veya çevre eklemlerde kireçlenme benzeri yabancı rahatsızlıkların olup olmaması benzeri durumlar göz önünde bulundurulur. Eğer kırık yerinden ayrılmamışsa veya düzeltildikten ardından yerinde kalabiliyorsa bir alçı veya atel ile rehabilitasyonu olasıdır. Eğer kırık boşanmış konamıyor ise veya çok fazla parçalıysa, eklem hattına uzanıyorsa cerrahi iyileştirme gerektirebilir.
Ameliyatlı tedavi metodunda kırık mahaline yerleştirildikten ve normal anatomik mimari oluşturulduktan ardından saptama olarak da farklı çiviler, teller, vidalar, plaklar veya eksternal fiksatör adı verilen cihazlar kullanılır. Bazen eklem hattının bir daha düzeltilmesi ve denetimi amaçlı el bileği artroskopisi benzeri endoskopik yöntemler kullanılır. Hekim her hastanın niteliğine yönelik ve kırığın karakterine yönelik en uyumlu rehabilitasyonu seçmeye çalışır. Çok fazla parçalanmış, ezilmiş veya kemik kaybıyla giden yüksek enerjili travmalarda kırık düzeltilip ardından yapıda kemik eksiklikleri olabilir.
Sonuç
Bilek kemiği, insan vücudunun en karmaşık ve hayati bölgelerinden biridir. El bileği kırıkları, ciddi ve dikkat gerektiren yaralanmalardır. Tedavi süreci, hastanın genel sağlık durumu ve kırığın niteliğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, herhangi bir el bileği yaralanmasında uzman bir doktora başvurmak ve uygun tedavi yöntemlerini takip etmek büyük önem taşır.
|
