İnsan İskelet Sistemi: Temel Kemikler ve İsimleri
İnsan iskelet sistemi, yetişkin bir bireyde yaklaşık 206 kemikten oluşur ve bu kemikler vücuda destek sağlar, organları korur ve hareketi mümkün kılar. İskelet, aksiyal iskelet (gövde ekseni) ve apendiküler iskelet (uzuvlar ve kemerler) olarak iki ana bölüme ayrılır. İşte iskelet sisteminde bulunan başlıca kemiklerin isimleri ve grupları:
Aksiyal İskelet Kemikleri
Aksiyal iskelet, vücudun merkezi eksenini oluşturan kemikleri içerir: - Kafatası Kemikleri: Beyni ve yüz yapılarını korur.
- Kraniyal Kemikler: Frontal (alın kemiği), parietal (yan kafa kemikleri, 2 adet), oksipital (arka kafa kemiği), temporal (şakak kemikleri, 2 adet), sfenoid (temel kemik) ve etmoid (kalbur kemiği).
- Yüz Kemikleri: Maksilla (üst çene kemiği, 2 adet), mandibula (alt çene kemiği), zigomatik (elmacık kemikleri, 2 adet), nazal (burun kemikleri, 2 adet), palatin (damak kemikleri, 2 adet), lakrimal (gözyaşı kemikleri, 2 adet) ve vomer (burun septum kemiği).
- Omurga (Vertebral Kolon): Boyundan kuyruk sokumuna uzanan, 33-34 omurdan oluşan yapı. Servikal (boyun, 7 omur), torasik (göğüs, 12 omur), lomber (bel, 5 omur), sakrum (5 kaynaşmış omur) ve koksiks (kuyruk sokumu, 4-5 kaynaşmış omur) bölgelerine ayrılır.
- Göğüs Kafesi: Kalp ve akciğerleri korur.
- Sternum (göğüs kemiği) ve kostalar (kaburga kemikleri, 12 çift; ilk 7 çift gerçek kaburgalar, sonraki 3 çift yalancı kaburgalar, son 2 çift yüzen kaburgalar).
Apendiküler İskelet Kemikleri
Apendiküler iskelet, üst ve alt uzuvları ve bunları aksiyal iskelete bağlayan kemerleri içerir: - Üst Uzuv Kemikleri: Kollar, eller ve omuz kemerini kapsar.
- Omuz Kemerleri: Klavikula (köprücük kemiği, 2 adet) ve skapula (kürek kemiği, 2 adet).
- Kol Kemikleri: Humerus (pazı kemiği, 2 adet), radius (ön kol dış kemiği, 2 adet) ve ulna (ön kol iç kemiği, 2 adet).
- El Kemikleri: Karpal (bilek kemikleri, 8'er adet, toplam 16), metakarpal (el tarak kemikleri, 5'er adet, toplam 10) ve falanks (parmak kemikleri, 14'er adet, toplam 28).
- Alt Uzuv Kemikleri: Bacaklar, ayaklar ve kalça kemerini kapsar.
- Kalça Kemerleri: Pelvis (leğen kemiği), ilium, iskiyum ve pubis kemiklerinden oluşur (sağ ve sol tarafta birer adet).
- Bacak Kemikleri: Femur (uyluk kemiği, 2 adet), patella (diz kapağı kemiği, 2 adet), tibia (kaval kemiği, 2 adet) ve fibula (baldır kemiği, 2 adet).
- Ayak Kemikleri: Tarsal (ayak bileği kemikleri, 7'şer adet, toplam 14), metatarsal (ayak tarak kemikleri, 5'er adet, toplam 10) ve falanks (ayak parmak kemikleri, 14'er adet, toplam 28).
Bu kemikler, eklemler, bağlar ve kaslarla birleşerek insan vücudunun hareketliliğini ve stabilitesini sağlar. İskelet sistemi ayrıca kan hücrelerinin üretimi (kemik iliğinde) ve mineral depolama (kalsiyum ve fosfor) gibi hayati işlevlere de katkıda bulunur. Kemiklerin sayısı, yaşa bağlı olarak değişebilir; örneğin, bebeklerde daha fazla kemik vardır ve zamanla kaynaşarak yetişkin sayısına ulaşır.
|