Kemik iliği nakli, kemiğin içindeki ilik dokusunun hastaya nakledilerek işlevini yitirmiş olan kemik iliğinin yeni ilik sayesinde yeniden işlerlik kazanmasıdır. Kemik iliği nakli için üç farklı nakil yolu bulunmaktadır. Bunlar;
- Otolog kemik iliği nakli: bu kemik iliği naklinde hastanın sağlam ve sağlıklı olan kemik iliği dokularından alınan parçalar hastalıklı olan bölgeye yerleştirilmektedir. Bu işlem için hastanın sağlık durumu ve yapılan incelemelere göre elde edilen bulgular dikkate alınmaktadır.
- Sinjejik kemik iliği nakli: bu kemik iliği nakli daha çok tek yumurta ikizi olan kişiler için uygulanmaktadır. İkizlerden birisinin hasta olması durumunda, sağlıklı olan kişiden alınacak olan uygun ilik hastaya nakledilmektedir. Bu sayede hasta sağlığına kavuşabilmektedir.
- Allojenik kemik iliği nakli: bu kemik iliği nakli ise kişinin yakın akrabalarından alınacak iliklerin hastaya nakledilmesi şekline olmaktadır. Eğer hastanın yakın çevresi ve ailesinde uygun ilik yoksa başka donörlerden de uygun ilikler alınarak nakledilebilmektedir.
Kemik iliği nakli gerçekleştirilmeden önce hasta öncelikle tedaviye alınmaktadır. Bir süre ilaç tedavisine alınan hastalardan kök hücreler alınır ve bu alınan kök hücreler dondurulur. Hastanın tedavi sürecinde aldığı ilaçlar belirli aralıklarla artırılmaktadır. Hastadan alınan kök hücrelerden sağlıklı olana ulaşıldığında ise hastaya uygulanan ilaç tedavisinin dozajı artırılır ve bu tedavinin ardından sağlıklı kök hücre hastaya nakledilir. Bu sağlıklı ilik hasarlı iliğin kendisini onarmasını sağlamaktadır.
Kemik İliği Tipleri
İki tip kemik iliği bulunmaktadır. Bunla kırmızı kemik iliği ve sarı kemik iliğidir.
- Kırmızı kemik iliği: Alyuvar, akyuvar ve trombositlerin üretilmesi görevini yerine getiren bu ilik süngerimsi bir yapıya sahiptir. Myeloid doku bakımından zengin olan kırmızı kemik iliği genellikle genç kemiklerin içerisinde bulunmaktadır. Kan hücrelerinin oluşturulduğu kemik iliği olarak da bilinir.
- Sarı kemik iliği: İçerisindeki yağ hücreleri nedeniyle bu adı alan sarı kemik iliği akyuvarların üretiminin olduğu kısımdır.
Yapılan incelemelere göre her iki iliğin milyonlarca kılcal damara sahip olduğu saptanmıştır. Ayrıca gözlemler sonucunda tüm kemik iliklerinin insanların doğdukları zamanda kırmızı olduğu ve zaman içerisinde sarı kemik iliğinin ortaya çıktığı görülmüştür. İnsan vücudunda sarı ve kırmızı kemik iliğinin dağılımı yarı yarıyadır. Kırmızı ilik genellikle göğüs kemiği, kaburgalar, kafatası kemiği, omurgalar ve kürek kemiklerinde bulunurken, sarı ilik tüm kemiklerin ortalarındaki boşluklarda yer almaktadır. İnsanların herhangi bir nedenden dolayı aşırı kan kaybı yaşamaları durumunda sarı ilik kırmızıya dönerek kan üretimini hızlandırmaya katkı sağlamaktadır.
"
}
]
}