{ "title": "Ankilozan Spondilit", "image": "https://www.iskelet.gen.tr/images/ankilozan-spondilit.jpg", "date": "21.01.2024 14:35:37", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Ankilozan spondilit, omurgadaki iltihabi bir hastalık neticesinde omurga hareketlerinde azalma ya da yok olmayı ifade eden bir rahatsızlıktır. En fazla omurganın sonunu, leğen kemiğindeki eklemleri ve omurları etkilemektedir. Fakat omurganın dışında diz, kalça, omuz, ayak bileği gibi eklemlerde de bu rahatsızlık görülebilir.

Ankilozan spondilit belirtileri nelerdir?

Hastalardaki en belirgin yakınma belde ve kalçada ağrı olmasıdır. Etkilediği bölgenin iltihabi durumuna göre ağrı ve eklem katılığı görülür. Özellikle dinlenme sırasında daha şiddetli ağrı çekilir. Hareketle birlikte ağrının azaldığı görülür. Omurlardaki iltihap ilerledikçe, omurlarda kaynama oluşmaya başlar, hareketler azalır ve giderek yok olur.

Omurga ağrısı: bu hastalığın en erken ve en fazla görülen belirtisidir. Belde ve kalçada etkili olur. Ağrının özellikleri arasında; genellikle 20-30 yaş arasında görülmesi, sinsi şekilde başlaması, 3 aydan fazla sürmesi, dinlenmede artması, sabahları yarım saat kadar tutukluluk yapması ve hareketle azalması gelir. Ayrıca hastaları geceleri uyandırabilir, sağda ve solda değişen kalça ağrısıyla ortaya çıkabilir.

Omurga hareketlerinde kısıtlılık: Hareketlerde azalmayla birlikte hastalar çorap giyme gibi basit hareketleri bile yapamayacak düzeye gelebilir.

Kalça ağrısı: Ankilozan spondilit yaygın şekilde kalça ağrısına neden olur. Özellikle yürümede zorluk çekilmesi, kalça eklemiyle birlikte baldırlarda da ağrı olması karakteristiktir.

Diğer eklemler: Hastalıktan tek eklem ya da fazla sayıda eklem etkilenebilir. Omurganın dışında en fazla ayak bileği, kalça ve diz eklemi bundan etkilenir. Ağrı, eklemde şişlik, ısınma gibi belirtiler ortaya çıkar.

Omuz ağrısı: Eklemdeki, tendondaki iltihap omuz ağrısına yol açabilir. Bu omuz hareketlerinin kısıtlanmasına neden olur.

Fiziksel sorunlar: Hastalarda rahatsızlığın evresine göre halsizlik, kendini iyi hissetmeme, yorgunluk gibi belirtiler oluşabilir. Gece uyku sorunları yaşanabilir. Bunlar bel ve eklem ağrılarından kaynaklanır. Kaburgalarda etkileşim olursa, öksürük, nefes alma gibi etkenlerden göğüs ağrısı yaşanır.

Ankilozan spondilit eklemler dışında başka alanlarda etkili olur mu?

Sistemik bir hastalık olan ankilozan spondilit, eklemler dışındaki sistemlerde de etkili olabilir. En fazla gözde, kalp, böbreklerde, akciğerde, sinir sistemi ve bağırsaklarda sorun yaşanmasına yol açar. Gözde etkili olursa bulanık görme, ışığa hassasiyet oluşur. Nadiren etkilediği kalpte olursa, en fazla aort kapağını tutar. Böbreklerde proteinimsi maddelerin birikimine neden olup, böbreklerde fonksiyon bozukluğuna neden olur. Akciğerlerde nefes alma sorunu yaşanabilir. Bağırsakları etkilerse, belirti vermeden ülsere neden olur. Sinir sistemindeki etkisi ise kol ve bacaklarda uyuşma, erkeklerde cinsel iktidarsızlık, duyu kaybı gibi etkilere yol açabilir.

Ankilozan spondilit kimleri daha fazla etkiler?

Bu rahatsızlık erkekleri kadınlardan 3 kat fazla etkiler. Daha çok 20-30 yaş arasında belirti verdiğinden, teşhisi bu yaşlarda olur. Genetik yatkınlıkta hastalığın oluşmasında önemli bir rol oynar. Bu rahatsızlık hastalarda giyinme, oturma, kalkma, yük taşıma, ayakta durma gibi günlük yapılan işleri etkiler. Bir anlamda hastanın iş ve ev yaşamı etkilenmiş olur.

Ankilozan spondilit tanısı ve tedavi yolları

Hastalardaki yakınmaların değerlendirilmesi, laboratuvar tetkikleri, MR, BT, röntgen gibi diğer tetkikler sonucunda hastalığın teşhisi yapılabilir. Tedavide hastalığın etkilediği bölge, şiddeti değerlendirilir. Hastaların her birine farklı bir değerlendirme yapılır. Tedavinin amacı; hastalardaki ağrının ve tutukluluğun azaltılması, fonksiyonel hareketlerin iyileştirilmesi, omurganın olumsuz gelişmelerden korunması ve omurga ile eklemdeki belirtilerin ilerlemesini azaltmaktır.

Tedavide hastaların omurga yaralanmalarına maruz kalmaması için bazı önlemler alınır. Alkol kullanımı azaltılır, uyku veren ilaçların kullanımı sınırlandırılır. Düşme riskini azaltacak tedbirlere başvurulur. Araçlarda emniyet kemeri kullanımına dikkat edilir. Akciğerlerin etkilenmemesi için, sigara kullanımı terk edilir. Fizik tedaviye ve egzersizlere başlanır, ilaç tedavisi uygulanır. Eklemdeki tutukluğun azaltılması için, hastalığın ilerlemesini durdurmak için hastaya bazı ilaçlar verilir. Özellikle anti tümör nekroz faktör tedavisi kapsamında kullanılan ilaçlar ankilozan spondilit tedavisinde önemli bir yere sahiptir. Bazı hastalarda kalça ve omurga cerrahisi uygulanabilir. Bu hareketlerin ileri derecede kısıtlandığı ve şiddetli ağrının olduğu zaman başvurulan bir tedavi yöntemidir. Omuriliğin hasar görmesine engel olmak için, omurga cerrahisi gerekli olabilir. Devamlı bir hastalık olduğundan, hastaların tedavisi de uzun sürer. Bu dönemde hastalara önerilebilecek özel bir diyet bulunmamaktadır. Ancak hastaların kilo kontrolü yapmaları yararlı olur. Kullanılan ilaçlara göre doktorun bazı beslenme tavsiyeleri olabilir. Önemli olan vücut direncinin her zaman güçlü olmasıdır.
" } ] }