Sakroiliak eklem, kemiklerin bağlantıları olan eklemler fonksiyonel ve morfolojik olarak sınıflandırılmıştır. Sakroiliak eklem ise morfolojik sınıflandırmaya giren sinovyal eklemler arasındadır. Bunlar sakrumun lateral yüzüyle, iliak kemiğin medial yüzünde bulunan, facies auricülaris'ler arasında oluşmuş olan sinovyal grup eklemdir. Bu eklemler oldukça fazla ağrıya hassas olan yapılara sahiptir.
Küçük bir eklem olmasına rağmen, aşırı miktarda yük altında kalırlar. Genellikle be ağrısına sebep olan eklem olarak tanınır. Eklemin arka yüzü ağrının gelişme bölgesidir. Ağrılar buradan kalçaya yayılmaktadır. Buradan dizlere kadar inebilir. Osteoartrit, gut, romartoid artrit, ankilozan spondilit gibi hastalıklar eklemi etkilemektedir.
Bu eklemi oluşturan iliumun ve sakrum kemik yüzü her iki tarafta girintili ve çıkıntılıdır. Her iki tarafta bulunan girintiler ve çıkıntılar birbirine sokulacak biçimde uygundur. Bunlar birçok ligamanın bağlanma alanıdır. İliak ve sakrum yüzleri arasında olan eklem sinovyaldir. İleri yaşlarda bu yüzler birbiriyle kaynaşarak, fibröz bir yapı meydana getirirler. Bazı hallerde kemikleşme gösterebilirler. Bu durum erkek ve kadınlarda görülebilir. Ancak kadınlar bundan daha erken etkilenmektedir. Eklemin içinde sinovyal membran döşeli fibröz kapsülü vardır. Bu kapsül iliak ve sakral komşu yüzlerin sınırlarına bağlanıp eklemi kapatmaktadır. Gençlerde eklem kavitesi olabilir. Fibröz kapsülün dışarısında arka ve önde kuvvetlendirici bağlar bulunmaktadır.
Bu eklemin radyografik değerlendirmesini yapmak oldukça zordur. Eklemde bulunan aralıklar yaşla birlikte daralma gösterirler.
Sakroiliak eklemin bağları nelerdir?
- Anterior Sakroiliak ligaman: Eklemin anteriorunda bulunan bağlar, sakrumun birinci ve ikinci segmentlerini iliak kemiğe bağlayan ince liflerdir.
- İnterossöz Sakroiliak ligaman: Eklemin süperioru ve posteriorunda yer alan bağlar, kemikler arasında bulunan en önemli bağlardır. Eklemdeki irregüler alanları doldurur.
- Posterior Sakroiliak ligaman: İliak ve sakrum arasında arkada oluk içerisinde bulunan kuvvetli bağlardır. Bu yüzden iki kemik arasında bulunan esas bağ olarak bilinir. Liflerden oluşan bağın üst tarafları horizontal yöndedir.
Sakroiliak bağlar kapsülü kuvvetlendirip, gövde ağırlığını sakrum yardımıyla iliak kemiğe iletirler. Eklem yüzlerini birbirine bağlayan kolajen lifler, hareketlerin kontrolünde, frenlenmesinde etkilidir. Kapsülün darlığı, eklem yüzlerinin şekli ve eklemin kuvvetli bağlarla bağlanması sebebiyle, sakroiliak eklem hareketleri sınırlıdır. Hamilelik esnasında hormonların etkisiyle, kemik yüzeylerindeki dokular gevşeyerek, sakrum arkaya doğru hareket eder.
Sakroiliak eklemin insanlar için önemi nedir?
Bu eklemin yüzleri arasındaki dokuların esnekliğinden dolayı gövde ağırlığına, basılan yerden gelen tepkinin azaltılmasıdır. İlerleyen yaşlarda bazı kişilerde görülen kemikleşme durumunda, kişiler yürüyüş esnasında ayaklarını fazla kaldırmadan yere basarlar, genellikle sürüyerek yürüyüş yaparlar. Bu durum eklemin rolünü iyi anlatmaktadır.
