Lizozom, hayvan hücrelerinin hepsinde bulunur. Sadece alyuvar hücrelerinde lizozom yoktur. Bitki hücrelerinde lizozom yoktur. Hücrede sitoplazmada yer alan bir organeldir. Şekli yuvarlak, oval kesecikler halindedir. Çapları yaklaşık 0,2-0,8 mikron kadardır. Lizozom elektron mikroskopu ile görülebilir. Hücrede golgi cisimciğine yakın alanlarda granüller şeklinde izlenebilir. Dış kısımları bir zarla çevrili olup, iç kısımlarında yıkıcı sıvı enzimler olur. Bu enzimler golgi cisimciği tarafından üretilir. Enzimlerin en önemlileri beta glukruronidaz, asit fosfataz, lizosim, hyaluronidaz, kollagenaz, fagositin, asit lipaz olarak sayılabilir. Bu yıkıcı enzimler sindirimde önemli rol oynarlar. Eğer lizozom dışındaki zar patlar, yırtılırsa içindeki yıkıcı sindirim enzimleri sitoplazmaya dağılır. Bunun sonucunda hücre kendini sindirmeye başlar ve eriyerek yok olur. Buna otoliz denmektedir. Bir insanın ölümünden sonra ortaya çıkan kokuşma bu işlem sonucunda ortaya çıkar.

Lizozom içeriğindeki enzimlerin aracılığıyla ölü dokuların sindirimine neden olduğundan intihar kesecikleri olarak da tanımlanırlar. Hem metaformoz aşamasındaki gelişme dönemlerindeki doku yıkımında hem de hücre içi sindiriminde etkili olurlar. Lizozomların esas görevi hücrenin yuttuğu maddeleri ya da hücredeki yaşlı sitoplazma kısımlarını, organelleri sindirmektir. Fazla oranda çalışırlarsa hücre kendi kendini yok edebilir, doku harabiyeti olur. Eğer lizozomlar az çalışırlarsa hücrelerde belli maddelerin depo edilmesi sonucunda ortaya çıkacak hastalıkların bir nedeni olabilirler.

Lizozom ilk defa Christian de Duve adındaki bilim adamının elektron mikroskobunda hücreleri incelemesi sırasında bulunmuştur. Lizozom tek kat zarla çevrili, içi homojen olmayan materyallerle dolu bir yapı olarak tanımlanmıştır. Bundan sonraki araştırmalarda ise lizozomların içindeki asidik enzimler bulunmuştur.