Kemik iliği, özellikle ana kemikler olarak ifade edilen ve iskeleti oluşturan büyük kemiklerin içerisinde yer alan süngerimsi bir yapıya sahip olan yumuşak dokudur. Bu doku insan vücudunda %4'lük bir orana sahip olarak bulunmaktadır. Son derece önemli bir görevi bulunan kemik iliği, vücuttaki kan hücrelerinin yapılmasını sağlamaktadır. Bu denli önemli olan bu doku, herhangi bir nedenden dolayı işlevini yitirdiğinde ve özelliğini kaybettiğinde ölümcül hastalıklar ortaya çıkabilmektedir.
Bu hastalıkların başında da lösemi hastalığı gelmektedir. Bu hastalığın ortadan kaldırılabilmesi için de kemik iliği nakli gerekmektedir.
Kemik İliği Nakli
Kemik iliği nakli, kemiğin içindeki ilik dokusunun hastaya nakledilerek işlevini yitirmiş olan kemik iliğinin yeni ilik sayesinde yeniden işlerlik kazanmasıdır. Kemik iliği nakli için üç farklı nakil yolu bulunmaktadır. Bunlar;
Otolog kemik iliği nakli: bu kemik iliği naklinde hastanın sağlam ve sağlıklı olan kemik iliği dokularından alınan parçalar hastalıklı olan bölgeye yerleştirilmektedir. Bu işlem için hastanın sağlık durumu ve yapılan incelemelere göre elde edilen bulgular dikkate alınmaktadır.
Sinjejik kemik iliği nakli: bu kemik iliği nakli daha çok tek yumurta ikizi olan kişiler için uygulanmaktadır. İkizlerden birisinin hasta olması durumunda, sağlıklı olan kişiden alınacak olan uygun ilik hastaya nakledilmektedir. Bu sayede hasta sağlığına kavuşabilmektedir.
Allojenik kemik iliği nakli: bu kemik iliği nakli ise kişinin yakın akrabalarından alınacak iliklerin hastaya nakledilmesi şekline olmaktadır. Eğer hastanın yakın çevresi ve ailesinde uygun ilik yoksa başka donörlerden de uygun ilikler alınarak nakledilebilmektedir.
Kemik iliği nakli gerçekleştirilmeden önce hasta öncelikle tedaviye alınmaktadır. Bir süre ilaç tedavisine alınan hastalardan kök hücreler alınır ve bu alınan kök hücreler dondurulur. Hastanın tedavi sürecinde aldığı ilaçlar belirli aralıklarla artırılmaktadır. Hastadan alınan kök hücrelerden sağlıklı olana ulaşıldığında ise hastaya uygulanan ilaç tedavisinin dozajı artırılır ve bu tedavinin ardından sağlıklı kök hücre hastaya nakledilir. Bu sağlıklı ilik hasarlı iliğin kendisini onarmasını sağlamaktadır.
Kemik İliği Tipleri
İki tip kemik iliği bulunmaktadır. Bunla kırmızı kemik iliği ve sarı kemik iliğidir.
Kırmızı kemik iliği: Alyuvar, akyuvar ve trombositlerin üretilmesi görevini yerine getiren bu ilik süngerimsi bir yapıya sahiptir. Myeloid doku bakımından zengin olan kırmızı kemik iliği genellikle genç kemiklerin içerisinde bulunmaktadır. Kan hücrelerinin oluşturulduğu kemik iliği olarak da bilinir.
Sarı kemik iliği: İçerisindeki yağ hücreleri nedeniyle bu adı alan sarı kemik iliği akyuvarların üretiminin olduğu kısımdır.
Yapılan incelemelere göre her iki iliğin milyonlarca kılcal damara sahip olduğu saptanmıştır. Ayrıca gözlemler sonucunda tüm kemik iliklerinin insanların doğdukları zamanda kırmızı olduğu ve zaman içerisinde sarı kemik iliğinin ortaya çıktığı görülmüştür. İnsan vücudunda sarı ve kırmızı kemik iliğinin dağılımı yarı yarıyadır. Kırmızı ilik genellikle göğüs kemiği, kaburgalar, kafatası kemiği, omurgalar ve kürek kemiklerinde bulunurken, sarı ilik tüm kemiklerin ortalarındaki boşluklarda yer almaktadır. İnsanların herhangi bir nedenden dolayı aşırı kan kaybı yaşamaları durumunda sarı ilik kırmızıya dönerek kan üretimini hızlandırmaya katkı sağlamaktadır.
20.01.2024 16:11:45
Kemik İliği ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Nisan - 2024
